Xəstəlik Haqqında
El ayaq ağız xəstəliyi Coxsackie virusunun törətdiyi yoluxucu virus infeksiyasıdır. Bu xəstəlik əsasən uşaqlarda baş verir və ağız, əl və ayaqlarda səpgilərə səbəb olur. Səpgilər bəzən cinsiyyət orqanları və bud sahəsini də əhatə edə bilər.
🔍 Əsas Xüsusiyyətlər
- Yaş qrupu: Əsasən 10 yaşdan kiçik uşaqlarda
- Yoluxma: Öskürək, asqırıq, nəcis və damla yolu ilə
- Müddət: 7-10 gün
- Dərəcə: Yüngül və özü keçən
Simptomlar
El ayaq ağız xəstəliyinin simptomları adətən virusla təmasdan 3-7 gün sonra başlayır:
🌡️ Əsas Simptomlar
- Qızdırma: 38-39°C temperatur
- Boğaz ağrısı: Yutma zamanı ağrı
- İştah itkisi: Yemək istəməmə
- Zəiflik: Ümumi yorğunluq
🩹 Xarakterik Əlamətlər
- Ağız yaraları: Dil, damaq və yanaqlarda kiçik yaralar
- Əl səpgiləri: Ovuclarda və barmaqlarda qırmızı səpgilər
- Ayaq səpgiləri: Ayaq altında və barmaqlarda səpgilər
- Qaşıntı: Səpgilərdə yüngül qaşıntı
⚠️ Diqqət
Əgər uşağınızda bu simptomlardan hər hansı biri varsa, dərhal həkimə müraciət edin. Xəstəlik adətən yüngüldür, amma bəzən ağırlaşa bilər.
Diaqnoz
El ayaq ağız xəstəliyinin diaqnozu əsasən fiziki müayinə əsasında qoyulur:
👨⚕️ Həkim Müayinəsi
- Anamnez: Xəstəlik tarixinin öyrənilməsi
- Fiziki müayinə: Səpgilərin və yaraların yoxlanması
- Simptomların qiymətləndirilməsi: Xəstəlik əlamətlərinin təhlili
🔬 Laborator Testləri
Dəqiq diaqnoz üçün aşağıdakı testlər aparıla bilər:
- Boğaz sürüntüsü: Virusun tapılması üçün
- Nəcis analizi: Enterovirusun müəyyən edilməsi
- Qan testi: Anticisimlərin yoxlanması
💡 Diaqnoz Təcrübəsi
Pediatr infeksionist həkimlər bu xəstəliyi fiziki müayinə zamanı asanlıqla tanıya bilər. Səpgilərin xarakterik görünüşü və yerləşməsi diaqnoz üçün kifayətdir.
Müalicə
El ayaq ağız xəstəliyi adətən özü keçən xəstəlikdir və xüsusi antiviral müalicə tələb etmir:
🏠 Ev Müalicəsi
- İstirahət: Kifayət qədər yatma və istirahət
- Maye: Çoxlu maye qəbul etmə
- Qidalanma: Yumşaq və soyuq qidalar
- Gigiyena: Əl yuma və təmizlik
💊 Simptomatik Müalicə
- Ağrı kəsicilər: Parasetamol və ya ibuprofen
- Qaşıntı əleyhinə: Kalamin losyonu
- Ağız yaraları: Antiseptik həllər
🚫 Qadağan
Uşaqlara aspirin verməyin. Bu, Rey sindromuna səbəb ola bilər. Həkim təyin etmədiyi dərmanları istifadə etməyin.
Qorunma
El ayaq ağız xəstəliyindən qorunmaq üçün aşağıdakı tədbirlər görülməlidir:
🧼 Gigiyena Tədbirləri
- Əl yuma: Sabun və su ilə tez-tez əl yuma
- Əşya təmizliyi: Oyuncaq və səthlərin təmizlənməsi
- İstifadəçi əşyaları: Ayrı-ayrı istifadə etmə
🏫 Kollektiv Qorunma
- Xəstə uşağı izolyasiya: Xəstəlik keçənə qədər evdə saxlama
- Məktəb/bağça: Xəstəlik dövründə göndərməmə
- Məlumatlandırma: Digər valideynləri məlumatlandırma
Nə Zaman Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır
🚨 Dərhal Həkimə Müraciət Edin
- Yüksək qızdırma (40°C-dən yuxarı)
- Dehidratasiya əlamətləri (quru ağız, az sidik)
- Şiddətli baş ağrısı və ya boyun sərtliyi
- Nəfəs çətinliyi
- Şüur pozğunluğu
- 3 gündən çox qızdırma
📞 Müraciət Zamanı
- Simptomlar ağırlaşdıqda
- Müalicə effekt vermədikdə
- Yeni simptomlar əmələ gəldikdə
- Uşağın ümumi vəziyyəti pisləşdikdə
Uşağınızın Sağlamlığı Üçün Peşəkar Kömək
El ayaq ağız xəstəliyi və ya digər uşaq xəstəlikləri haqqında suallarınız varsa, Dr. Ziyadova ilə əlaqə saxlayın.
WhatsApp ilə Əlaqə