Süt İntoleransı (Laktaza Yetməzliyi)

Süt İntoleransı Nədir?

Süt intoleransı (laktaza yetməzliyi) - bu, süt şəkəri olan laktozun həzm edilməsində problem yaradan xəstəlikdir. Laktaza fermenti bağırsaqda laktozu qlükoza və qalaktozaya parçalayır. Bu ferment yetmədikdə, laktoz həzm olunmur və simptomlar yaranır.

Simptomlar

Süt intoleransının əsas simptomları süt və ya süt məhsulları qəbul edildikdən 30 dəqiqə - 2 saat sonra başlayır:

Əsas Simptomlar:

• Qarın ağrısı - kəskin və ya yüngül ağrı
• İshal - maye və ya yarımaye nəcis
• Qusma - xüsusilə kiçik uşaqlarda
• Qıcıqlanma - uşağın narahat olması
• Səpgilər - dəridə qırmızı ləkələr
• Qaz və şişkinlik - bağırsaqda qaz toplanması
• Nəcisdə dəyişikliklər - yağlı və ya köpüklü nəcis

Uzunmüddətli Simptomlar:

• Kilo itkisi və ya kilo almama
• Böyümə və inkişafın ləngiməsi
• Dəmir çatışmazlığı anemiyası
• Kalsium çatışmazlığı

Səbəblər

Süt intoleransının bir neçə əsas səbəbi var:

1. Konqenital Laktaza Yetməzliyi

Bu, çox nadir genetik xəstəlikdir. Uşaq doğulduğu andan laktaza fermenti istehsal etmir. Bu halda uşaq heç bir süt məhsulu qəbul edə bilmir.

2. Uşaqlıq Laktaza Yetməzliyi

Ən çox yayılmış növüdür. 2-5 yaşlarında laktaza istehsalı azalır və simptomlar yaranır.

3. İkincili Laktaza Yetməzliyi

Bağırsaq infeksiyaları, mədə-bağırsaq xəstəlikləri və ya antibiotik müalicəsindən sonra yaranır. Bu hal müvəqqətidir.

Diaqnoz

Süt intoleransının diaqnozu bir neçə üsulla aparılır:

1. Klinik Müayinə

• Simptomların təsviri
• Pəhriz tarixçəsi
• Fiziki müayinə

2. Pəhriz Testi

2-4 həftə ərzində laktozlu məhsulları pəhrizdən çıxarırıq və simptomların yox olub-olmadığını müşahidə edirik.

3. Nəfəs Testi

Laktoz qəbul etdikdən sonra nəfəsdə hidrogen qazının ölçülməsi.

4. Qan Testi

Laktoz qəbul etdikdən sonra qan şəkərinin ölçülməsi.

5. Nəcis Testi

Nəcisdə pH və yağ turşularının ölçülməsi.

Müalicə

Süt intoleransının əsas müalicəsi pəhriz dəyişikliyidir:

1. Laktozsuz Pəhriz

• Laktozsuz süt və süt məhsulları
• Badem, soya, yulaf sütü
• Kalsiumla zənginləşdirilmiş məhsullar
• Laktozsuz pendir və kəsmik

2. Laktaza Əlavələri

Süt məhsulları qəbul etməzdən əvvəl laktaza tabletləri və ya damcıları istifadə edilə bilər.

3. Təcili Müalicə

• Dehidratasiyanın qarşısının alınması
• Elektrolit balansının bərpası
• Simptomatik müalicə

Nə Vaxt Həkimə Müraciət Etməli?

• Uşaq 24 saat ərzində su qəbul etmir
• Qanlı və ya qara nəcis
• Yüksək hərarət (38°C-dən yuxarı)
• Şiddətli qarın ağrısı
• Uşağın üzü solğun və ya mavi
• Nəfəs alma çətinliyi
• Uşaq həyatdan çıxır və ya reaksiya vermir

Həmçinin müraciət edin, əgər:

• Simptomlar 2 həftədən çox davam edir
• Uşaq kilo almır və ya kilo itirir
• Böyümə və inkişaf ləngiyir
• Tez-tez infeksiyalar baş verir

Qorunma

Süt intoleransından qorunmaq üçün:

• Uşağın pəhrizini diqqətlə izləyin
• Laktozsuz alternativlər təqdim edin
• Kalsium və D vitamini çatışmazlığının qarşısını alın
• Müntəzəm həkim müayinəsi keçirin
• Uşağın böyümə və inkişafını izləyin

Tez-tez Verilən Suallar

Uşağınızın Sağlamlığı Üçün Bizimlə Əlaqə Saxlayın

Süt intoleransı və ya digər uşaq xəstəlikləri ilə bağlı suallarınız varsa, Dr. Ziyadova ilə əlaqə saxlayın.